Κατά την τελευταία συνεδρίαση του ΔΣ της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας παρουσιάστηκε η πρόταση μεταρρύθμισης της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης με παρόχους των υπηρεσιών τις ΔΕΥΑ και τους Δήμους. Στην εισήγησή του ο πολύπειρος εμπειρογνώμων, Πάνος Μαΐστρος σημείωσε: «Το υπουργείο Περιβάλλοντος επικαλέστηκε τις οικονομίες κλίμακος προκειμένου να προχωρήσει στη συνένωση των 125 ΔΕΥΑ σε 15 με 30, όμως η συνένωση των διοικητικών δομών δεν επιφέρει οικονομίες κλίμακος. Αυτό που χρειάζεται είναι να υπάρχουν λειτουργικά δίκτυα».
«Εξάλλου, από την εφαρμογή του Καλλικράτη είδαμε ότι η αναγκαστική συνένωση δεν οδηγεί σε καλό λειτουργικό αποτελέσματα», υπογράμμισε. Πρότεινε, μάλιστα, την εφαρμογή του κόμβου διαλειτουργικότητας για την συνεργασία των ΔΕΥΑ σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας. «Αλλά για να επιτευχθούν καλά αποτελέσματα, χρειάζεται δοκιμή, δηλαδή να προηγηθεί ένα πιλοτικό στάδιο εφαρμογής της συνεργασίας των ΔΕΥΑ μεταξύ τους», υπογράμμισε ο Π. Μαΐστρος.
Εκ μέρους της ΕΕΤΑΑ, ο διευθυντής Οικονομικής Ανάπτυξης, Γιάννης Γούπιος επικαλέστηκε την έκθεση της DG Regio του 2022 για την λειτουργία των ΔΕΥΑ, όπου εκεί επισημαίνονται τα βασικά λειτουργικά προβλήματα των ΔΕΥΑ, που σχετίζονται με την υποστελέχωση, την υπέρογκη επιβάρυνση από την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους, αλλά και τα προβλήματα που προέκυψαν από τις συνενώσεις με τον ‘Καλλικράτη’, που είναι ακόμη ανυπέρβλητα.
Τα επτά βήματα για την επιτυχημένη μεταρρύθμιση στις ΔΕΥΑ
Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόταση της ΚΕΔΕ, της Ένωσης των ΔΕΥΑ και της ΕΕΤΑΑ είναι ένα τριετές σχέδιο μεταρρύθμισης που θα περιλαμβάνει τις διαδημοτικές υπηρεσίες των ΔΕΥΑ σε επίπεδο Περιφερειακής Ένοτητας, όπου οι μεγάλες ΔΕΥΑ θα υποστηρίζουν τις μικρότερες.
Για την επιτυχία του εγχειρήματος θα πρέπει να υλοποιηθούν επτά (7) βήματα:
- Αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης, διάγνωση των αναγκών και αποτίμηση, ανά Περιφερειακή Ενότητα, της διαχειριστικής ικανότητας των παρόχων υπηρεσιών ύδατος (ΔΕΥΑ και Δήμων που έχουν υπηρεσία ύδρευσης και αποχέτευσης).
- Κάλυψη των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό: *Εξαίρεση των ΔΕΥΑ από τον περιορισμό των προσλήψεων (δεδομένου ότι καλύπτουν ανταποδοτικές υπηρεσίες και δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό). * Τριετές πρόγραμμα με την αναγκαία στελέχωση των ΔΕΥΑ και των Κοινών Υπηρεσιών. Διαπιστωτική πράξη της στελέχωσης κάθε Κοινής Υπηρεσίας. * Υποστήριξη των ΔΕΥΑ, των Δήμων και των διαδημοτικών δομών για τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητάς τους, με εφαρμογή και των θεσμών του on–the–job–training και του mentoring.
- Αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος: * Εφαρμογή ειδικού τιμολογίου ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τα βιομηχανικά χαρακτηριστικά των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης (γεωτρήσεις, αντλιοστάσια, εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών υγρών αποβλήτων, εγκαταστάσεις αφαλάτωσης). * Πρόγραμμα δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας και αξιοποίηση των Α.Π.Ε.
- Ψηφιακή αποτύπωση των υποδομών με Πρόγραμμα ψηφιακής αποτύπωσης των υποδομών (πηγών υδροδότησης, δικτύων, ΕΕΛ κλπ)
- Βελτίωση της εισπραξιμότητας με σχέδιο δράσης για την είσπραξη των οφειλών και την εφαρμογή της τιμολογιακής πολιτικής και συνεργασία με την ΑΑΔΕ και μείωση του ΦΠΑ σε όλες τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης.
- Εθνικό Επενδυτικό Πρόγραμμα για το πόσιμο νερό και τα λύματα με ένταξη των προγραμμάτων που εκπονούνται σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο σε ένα Εθνικό Επενδυτικό Πρόγραμμα.
- Πρόγραμμα Εφαρμογής της Μεταρρύθμισης: * Προγραμματική Σύμβαση των αρμόδιων Υπουργείων με την ΡΑΑΕΥ, την ΚΕΔΕ και την ΕΔΕΥΑ για τη Διακυβέρνηση της Μεταρρύθμισης. * Διασφάλιση της χρηματοδότησης των επενδυτικών και των λειτουργικών δαπανών της Μεταρρύθμισης. * Ψηφοποίηση των παρόχων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης και δημιουργία ενός ΟΠΣ Ψηφιακής Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης
