18 Οκτωβρίου 2025

Τελικά ήρθε ο σοσιαλισμός στις… 18;

 Πράγματι, η 18η Οκτωβρίου 1981 αποτελεί ορόσημο στη νεότερη πολιτική ιστορία της Ελλάδας. Εκείνη τη μέρα, το ΠΑ.ΣΟ.Κ υπό την ηγεσία του Ανδρέα Παπανδρέου κατήγαγε τη νίκη στις εθνικές εκλογές, κατακτώντας για πρώτη φορά την εξουσία με ένα ηχηρό ποσοστό — περίπου 48%, σηματοδοτώντας το τέλος της μεταπολεμικής κυριαρχίας της Δεξιάς και το πέρασμα σε μια νέα εποχή.

Ο λόγος του Παπανδρέου το βράδυ εκείνης της Κυριακής («Η αλλαγή έγινε πράξη!») αποτύπωσε τη λαϊκή προσδοκία για μια πιο κοινωνικά δίκαιη Ελλάδα. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ ταυτίστηκε με πολιτικές υπέρ της κοινωνικής ευημερίας, των δικαιωμάτων των εργαζομένων, της ενίσχυσης του κράτους πρόνοιας και της εθνικής ανεξαρτησίας. Την ίδια ώρα, δεν έλειψαν οι επικρίσεις για λαϊκισμό, σπατάλες, κομματικοποίηση του κράτους και πελατειακές σχέσεις.

Για άλλους ήταν το κόμμα που έδωσε "φωνή" στον απλό άνθρωπο, που στήριξε τους αγρότες, τους δημοσίους υπαλλήλους, τις γυναίκες και τις κοινωνικές τάξεις που για δεκαετίες βρίσκονταν στο περιθώριο.
Για άλλους ήταν η αρχή μιας περιόδου υπερβολών, δημοσιονομικής εκτροπής και εδραίωσης ενός κρατισμού που δυσκόλεψε τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της χώρας.

Όπως και να 'χει, το ΠΑ.ΣΟ.Κ και ο Ανδρέας Παπανδρέου σημάδεψαν ανεξίτηλα τη Μεταπολίτευση. Η "Αλλαγή" του 1981 δεν ήταν απλώς μια πολιτική νίκη· ήταν ένα κοινωνικό, πολιτισμικό και ιδεολογικό ρεύμα που καθόρισε τη συλλογική εμπειρία του ελληνικού λαού για δεκαετίες.

Ακόμα και σήμερα, 44 χρόνια μετά, το όνομα «ΠΑ.ΣΟ.Κ» προκαλεί έντονα συναισθήματα, συνειρμούς και πολιτικές συγκρούσεις. Ίσως γιατί, πέρα από κόμμα, ήταν μια εποχή.