Το τελευταίο βιβλίο του Ανδρέα Ανδριανόπουλου, «Η Τυραννία του Χάους», παρουσιάζουν αύριο Τετάρτη 17/10, στις 7.30 μμ, οι Εκδόσεις Αρμός. Η παρουσίαση θα γίνει στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά ( Ηρ. Πολυτεχνείου 47).
Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο υπ. Παιδείας και Πολιτισμού, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, ο Νίκος Μπίστης , στέλεχος της ΔΗΜΑΡ και πρώην υφυπ. Εσωτερικών και ο συγγραφέας Αν. Ανδριανόπουλος. Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο πρόεδρος του ΔΣΠ Στ. Μανουσάκης, ενώ τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Νότης Ανανιάδης.
Για το βιβλίο σε κριτική παρουσίαση του στο “ The Book’s Journal” ο Νότης Ανανιάδης έγραψε:
«Ο τίτλος του τελευταίου μυθιστορήματος του Ανδρέα Ανδριανόπουλου δηλώνει ευθέως αυτό που πραγματεύεται : τη δυστυχία της ζωής των απλών ανθρώπων σε συνθήκες και περιόδους κατά τις οποίες κυριαρχεί το χάος. Δεν υφίστανται θεσμοί, αξίες κι αρχές, ξεχνιούνται παραδόσεις και κληρονομιά κι εν τέλει αδύναμες ηγεσίες σε συνδυασμό με μια κακοφορμισμένη λαϊκή νοοτροπία οδηγούν σε τραγικά αδιέξοδα και καταστροφές.
Το εντυπωσιακό στο βιβλίο του Ανδριανόπουλου, « Η Τυραννία του Χάους» (εκδ. Αρμός), είναι πως καταφέρνει να μεταφέρει την κριτική που μπορεί να ασκήσει μια γνήσια φιλελεύθερη σύγχρονη φωνή στο σημερινό αδιέξοδο της χώρας, μέσα από την περιπλάνηση σε σκοτεινές περιόδους της ιστορίας της που ελάχιστα έχουν απασχολήσει το ευρύ κοινό. Κι ακόμη περισσότερο, το γεγονός πως η πλοκή του βιβλίου «παίζει» ανάμεσα σε δυο εποχές, που κατά κάποιο παράλληλο τρόπο βιώνουν «την τυραννία του χάους» .
Σε σχετικά σύγχρονες εποχές σε ένα μικρό απομονωμένο ιστορικό νησί του Σαρωνικού της «Λέρνης». Που ο αναγνώστης εύκολα καταλαβαίνει ότι είναι η Ύδρα, της οποίας είναι εδώ πολλά χρόνια δημότης και ζει μεγάλο μέρος του χρόνου του ο συγγραφέας. Το χάος κι η τυραννία του προέρχεται από την «οικονομική εισβολή», την κρίση.
Και στην Αττική (με ιδιαίτερες αναφορές στην γενέτειρά του τον Πειραιά), αλλά και την ευρύτερη «κυρίως Ελλάδα» των ελάχιστα γνωστών , αλλά εξαιρετικά ταραγμένων περιόδων των ελληνιστικών χρόνων. ‘Όταν οι συγκρούσεις των Ρωμαίων με τον Μιθριδάτη, οι «Έρουλοι από την Σκυθία και ο Αλάριχος με τους Γότθους αποτελούν τις σημαντικότερες ψηφίδες ενός ματωμένου ιστορικού μωσαϊκού.
Από την άποψη αυτή το βιβλίο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί τυπικά ιστορικό μυθιστόρημα. Αν και είναι πλούσια η σύγχρονη και κλασσική βιβλιογραφία που παρατίθεται στο τέλος του. Όπως εξαιρετικά πλούσια είναι η βιβλιογραφία που χρησίμευσε σε συνήθως εμβόλιμες αναφορές στην διεθνή κρίση, αλλά και τα αίτια και τις διαφαινόμενες εξελίξεις στην Ελλάδα.
Το μυθιστόρημα του Ανδρέα Ανδριανόπουλου είναι κατ’ αρχήν μια συναρπαστική κατάδυση στην πιο σκοτεινή περίοδο της παρακμής της Ελληνιστικής αρχαιότητας. Όταν ο παλιός ελληνικός κόσμος έπεφτε, όταν οι βάρβαροι του Αλάριχου ακολουθούνταν από μαυροφορεμένους καλόγερους που κατέστρεφαν μνημεία κι αγάλματα κι όταν δεν προλάβαιναν έσπαγαν τις μύτες τους. Μα είναι και μια ανάλυση του πως - τους δυο–τρεις προηγούμενους αιώνες - η πρωτεύουσα του παγκόσμιου πολιτισμού της εποχής, η Αθήνα, έφτασε σε τέτοια παρακμή, τι οδήγησε σ’ αυτήν την πτώση. Μια εντυπωσιακή ανάδειξη των ευθυνών των ίδιων των πολιτών, πέραν των αυταπόδεικτων ευθυνών «μικρών» ηγετών της εποχής.
Από το ζοφερό χθες στο σκοτεινό σήμερα
Παράλληλα, η «Τυραννία του Χάους» είναι μια αναφορά, μέσα από το ξεχασμένο παρελθόν, στο σήμερα και την κρίση που βιώνουμε. Αλλά και, με μια ισχυρή δόση φαντασίας , στο αύριο μιας εφιαλτικής εξέλιξης των πραγμάτων. Χωρίς πάντως να παραλείπει μια δόση αισιοδοξίας για τα περιθώρια αντίστασης κι επιστροφής, μετά την Πτώση, σε μια δύσκολη οπωσδήποτε πορεία αντίστασης και – γιατί όχι - απελευθέρωσης από την τυραννία. Σε όλα αυτά βέβαια ο αναγνώστης θα διακρίνει εύκολα τον ιδεολογικό εξοπλισμό του συγγραφέα.
Κάποιοι θα διαφωνήσουν, κάποιοι θα συμφωνήσουν με τις «αναλύσεις» στις οποίες οι πρωταγωνιστές σε διάφορες εποχές προχωρούν και οι οποίες απηχούν τις γνωστές απόψεις του Ανδρέα Ανδραιανόπουλου. Αλλά, οι περισσότεροι θα εντυπωσιαστούν από την μαστοριά του να καταφέρνει να δώσει στον αναγνώστη μέσα από την πλοκή του έργου τη δυνατότητα να έλθει σε επαφή π.χ. με την απόλυτη δουλοπρέπεια των αρχόντων της παρηκμασμένης Αθήνας την εποχή του Αντίγονου και του Δημήτριου του Πολιορκητή , τους οποίους αμφότερους αναγόρευσαν σε «Θεούς σωτήρες». Ή να πληροφορηθεί για την άνευ ορίων έκλυση των ηθών της εποχής (με ιστορικές αναφορές στα πρόσωπα του Κλεαίνετου και σε αντιδιαστολή του Δημοκλέους), που από την πλευρά της συνέβαλε ώστε να γίνει ασυγκράτητη η πορεία της Αθήνας προς την παρακμή.
Από εκεί κι έπειτα παρακολουθούμε τον ανοιχτό δρόμο για να φτάσουμε στην εποχή που οι Ρωμαίοι «μας θεωρούν μπελά και ανθρώπους χωρίς σοβαρότητα. Γραικύλοι είναι η ονομασία που μας έχουν δώσει, ανθρωπάρια, δηλαδή, που ασχολούνται με ασημαντότητες σε σύγκριση με τους ένδοξους προγόνους μας», όπως λέει κάποια στιγμή στην εξέλιξη της πλοκής του έργου, ένα Στωικός δάσκαλος στους απογοητευμένους για την κατάσταση της πόλης μαθητές του.
Μια διαπίστωση που με ένα άλμα αιώνων οδηγεί με απίστευτη λογική σε μιαν άλλη που κάνει αυτή την φορά στην φανταστική Λέρνη, στη σημερινή εποχή περίπου, ο πρωταγωνιστής καπετάν – Αντώνης μπροστά στην κρίση. «Αντί να αντικρίσουμε την πραγματικότητα ψάχναμε για ενόχους παντού αλλού εκτός του εαυτού μας. Κάποιοι άλλοι ήταν πάντα υπεύθυνοι. Ο ασύδοτος καπιταλισμός, οι αγορές, οι δανειστές που αποκαλούνταν τοκογλύφοι, οι ξένοι. Όλοι τέλος πάντων, εκτός του εαυτού μας. Κι αυτό μας έκανε σε όλους αντιπαθείς. Δεν νοιαζόταν κανείς στην πραγματικότητα για μας. Κι εδώ που τα λέμε, δεν είναι εύκολο να συμπαθείς κάποιον που αδιάκοπα σε βρίζει»…
Διαβάζοντας το βιβλίο καταλήγω στο συμπέρασμα πως ο συγγραφέας εκτιμά επί της ουσίας ότι οι «οικονομικοί εισβολείς» είναι πάνω- κάτω το ίδιο επικίνδυνοι με τα άγρια στίφη των βαρβάρων του Αλάριχου που τελικά εξαφάνισαν ό, τι είχε απομείνει από την αρχαία Ελλάδα. Το ίδιο βέβαια ακούς στο δημόσιο διάλογο κι από πολλούς που ευθέως κάνουν λόγο για τον οικονομικό πόλεμο ενός νέου Ράιχ. Το οποίο, ως διάδοχο εκείνου που έχασε στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, υποτίθεται πως απειλεί τώρα να πάρει τη ρεβάνς. Κι ας μην έχουν οι «τροϊκανοί» την άγρια εμφάνιση των απολίτιστων Γότθων.
Μόνο που ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος διαπιστώνει ότι, όπως και πριν αιώνες, έτσι και τώρα την ευθύνη για την παρακμή (και την πτώση, λέω εγώ) δεν πρέπει να την αναζητά κανείς μόνο στους άλλους. Αλλά και στους «δικούς του». Ίσως πρωτίστως στους δικούς του ηγέτες, το πελατειακό κράτος που δόμησαν και τους πελάτες – πολίτες που το συντήρησαν. Που προετοίμασαν τόσο καλά το έδαφος για την επέλαση των βαρβάρων. Και τελικά την τυραννία του χάους».
