O νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης παρουσιάστηκε
από το Υπουργείο Εσωτερικών ως «μεγάλη
θεσμική τομή». Μόνο που, όπως συχνά
συμβαίνει στη χώρα μας, η ρητορική της
μεταρρύθμισης απέχει δραματικά από την
πραγματικότητα. Πίσω από τις εύηχες
υποσχέσεις περί ενίσχυσης της Τοπικής
Αυτοδιοίκησης, κρύβεται μια βαθιά
αντίφαση: ο Κώδικας δεν ενδυναμώνει
τους Δήμους· ενδυναμώνει το κεντρικό
κράτος.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι απλό: υπηρετεί
ο νέος Κώδικας την αρχή της εγγύτητας,
την άσκηση πολιτικής όσο το δυνατόν πιο
κοντά στον πολίτη;
Η απάντηση είναι
ξεκάθαρη: ΟΧΙ Αντί να εμπεδώνει μια ισχυρή, ανεξάρτητη
και παραγωγική Αυτοδιοίκηση , ο Κώδικας
παγιώνει τη λογική του συγκεντρωτισμού,
μετατρέποντας τους Δήμους σε εκτελεστικούς
βραχίονες αποφάσεων που λαμβάνονται
αλλού. Μιλά για «αποκέντρωση», αλλά
νομοθετεί το ακριβώς αντίθετο.
Kαι όμως, το Σύνταγμα είναι σαφές. Το
άρθρο 102 κατοχυρώνει όχι μόνο
τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια
των ΟΤΑ, αλλά και την υποχρέωση του
κράτους να τους παρέχει τους αναγκαίους
πόρους για την άσκηση των αρμοδιοτήτων
τους. Η δε αρχή αυτή ενισχύεται και
διεθνώς: ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής
Αυτονομίας επιβάλλει ρητά ότι κάθε
μεταφορά αρμοδιότητας προς τους Δήμους
πρέπει να συνοδεύεται και από αντίστοιχους
οικονομικούς πόρους.