Η Ν.Δ. του Αντώνη Σαμαρά ετοιμάζεται να προχωρήσει στην πρώτη της μεταρρύθμιση από τον Ιούνιο του 2012 που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Και αναφέρομαι στο ενιαίο ψηφοδέλτιο στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Τι ακριβώς είναι το ενιαίο ψηφοδέλτιο; Η κατάρτιση δύο ψηφοδελτίων, ενός με όλους τους υποψήφιους δημάρχους κι ενός με όλους τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, με αλφαβητική σειρά...
Γιατί το ενιαίο ψηφοδέλτιο συνιστά μεταρρύθμιση; Διότι δίνει τη δυνατότητα στον ψηφοφόρο να ψηφίσει τους δημοτικούς συμβούλους που επιθυμεί χωρίς να περιορίζεται από το ψηφοδέλτιο, όπως και τη δυνατότητα να ψηφίζει το δήμαρχο της επιλογής του χωρίς να δεσμεύεται μέσω των
δημοτικών συμβούλων ενός συγκεκριμένου ψηφοδελτίου. Τούτο πρακτικά οδηγεί στην αποκομματικοποίηση των αυτοδιοικητικών εκλογών
και τον πλήρη διαχωρισμό τους από τα κόμματα και τις εθνικές εκλογές.δημοτικών συμβούλων ενός συγκεκριμένου ψηφοδελτίου. Τούτο πρακτικά οδηγεί στην αποκομματικοποίηση των αυτοδιοικητικών εκλογών
Υπάρχουν εμπόδια όπως αυτό της ακυβερνησίας καθώς με το ενιαίο ψηφοδέλτιο ο δήμαρχος πιθανώς δε θα έχει την πλειοψηφία από συμβούλους του συνδυασμού του, το οποίο κατά την άποψή μου θα είναι μεταβατικό εμπόδιο μέχρι να συνειδητοποιήσουν οι σύμβουλοι τη μη εξάρτησή τους από το ψηφοδέλτιο και το δήμαρχο που τους τοποθέτησε αλλά τη δύναμη και την ελευθερία που τους δίνει το ενιαίο. Τούτο μπορεί αρχικά να παρακαμφθεί με μπόνους στον πρώτο συνδυασμό των εδρών των συνδυασμών που δε θα ξεπερνούν το 5%. Υπο συζήτηση είναι και το ποσοστό εκλογής, αν δηλαδή θα είναι το 50+1 ή το 42%, προσωπικά είμαι υπέρ του 50+1. Όμως τα εμπόδια και τα διλήμματα είναι ασήμαντα συγκριτικά με τα οφέλη που εμπεριέχει η μεταρρύθμιση και μέσω διαβούλευσης μπορούν να τα υπερβούν με ανώδυνο τρόπο.
Κι όμως, παρά το γεγονός ότι το ενιαίο ψηφοδέλτιο είναι μία μεταρρύθμιση της κατηγορίας του *αυτονόητου*, οι δήμαρχοι αντιδρούν λυσσαλέα στην εφαρμογή του. Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος;
Η δύναμη του νυν δημάρχου που διεκδικεί επανεκλογή είναι το ψηφοδέλτιό του. Η ισχύς του ψηφοδελτίου είναι σχετικά αποδυναμωμένη μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα στα οποία το βάρος πέφτει στο πρόσωπο. Ο δήμαρχος κατά τη διάρκεια της θητείας του ετοιμάζει το ψηφοδέλτιο για τις επόμενες εκλογές. Ο ίδιος, έχοντας τη δυνατότητα να ασκεί διοίκηση, μπορεί να έρχεται σε επαφή με όλα τα δραστήρια μέλη της κοινωνίας, τους εν δυνάμει υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους και να διαπραγματεύεται την ένταξή τους στο ψηφοδέλτιο. Μάλιστα, ακόμη μεγαλύτερη δύναμη αντλεί από τους εκλεγμένους δημοτικούς του συμβούλους, κυρίως δε τους αντιδήμαρχους, οι οποίοι δραστηριοποιούνται πέραν των αρμοδιοτήτων τους και για την επανεκλογή τους οπότε οι ψήφοι που διεκδικούν και κερδίζουν κατά την τετραετία μεταφέρονται στο συνδυασμό και ουσιαστικά στον ίδιο το δήμαρχο. Το χειρότερο όλων είναι ότι σε συνθήκες οικονομικής κρίσης δυστυχώς υπάρχουν εν δυνάμει υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι που εξαγοράζονται και *δίνουν ταυτότητες* με οικονομικά ανταλλάγματα της τάξεως των δύο και τριών χιλιάδων ευρώ.
Έτσι, ο ψηφοφόρος ο οποίος δεν εκτιμά το δήμαρχο ή το έργο του δεσμεύει την ψήφο του καθώς αναγκάζεται να ψηφίσει τον υποψήφιο συγγενή, φίλο ή αυτόν που τον εξυπηρετεί πελατειακά στο δήμο και μέσω αυτού ψηφίζει το δήμαρχο που δεν επιθυμεί. Συνοψίζοντας, δήμαρχος εκλέγεται όχι ο καλύτερος αλλά ο πιο οργανωμένος και ο χρόνος της τετραετίας και της άσκησης διοίκησης αποτελεί ένα μεγάλο προβάδισμα των νυν δημάρχων σε σχέση με τους λοιπούς υποψήφιους. Εξηγώντας το φαινόμενο πιο απλά, υπάρχουν επαρχιακοί δήμοι στην Ελλάδα στους οποίους αν δοκιμάσει με αιφνίδια υποψηφιότητα μία αξιόλογη προσωπικότητα με δυνατότητα προσφοράς, δε θα μπορέσει να κερδίσει το νυν δήμαρχο ο οποίος μάλιστα είναι γνωστός για την απραξία του και την κατάχρηση εξουσίας.
Στην περίπτωση του ενιαίου, η πελατειακή λογική εξαντλείται στην ψήφο του συγγενή, φίλου ή όποιου σε δεσμεύει, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα να ψηφίσεις και κάποιον άλλο σύμβουλο από διαφορετικό ψηφοδέλτιο τον οποίο θεωρείς ικανό και ακόμη περισσότερο το δήμαρχο της δικής σου επιλογής.
Κλείνοντας το άρθρο, θα κάνω μία προσωπική πρόβλεψη η οποία ελπίζω να μην επαληθευθεί. Η συγκυβέρνηση θα καταθέσει την ψήφιση του ενιαίου όμως κατά τη διαπραγμάτευση με το κεντρικό όργανο των δήμων [KEΔΕ] η μεταρρύθμιση θα μετατεθεί για το 2019. Ποιος ο λόγος να είμαι απαισιόδοξος; Δεν υπάρχει ούτε μία περίπτωση στην οποία η συγκυβέρνηση να μην έχει κινηθεί πελατειακά κατά τη θητεία της. Αντίβαρο σε αυτό ίσως να μην είναι η διάθεση για άμεση ισχύ μίας πραγματικής μεταρρύθμισης αλλά η πολιτική σκοπιμότητα του να μη δοθεί η δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να οργανωθεί εντός της κοινωνίας μέσα από τα αυτοδιοικητικά ψηφοδέλτια. Ίδωμεν.
